آداب و رسوم مردم گیلان از قدیم تا امروز

استان گیلان یکی از سرسبزترین و زیباترین استانهای ایران است که در مرکز آن شهر رشت قرار دارد و از گذشته تا به امروز سعی در حفظ فرهنگ و تاریخ خود داشته به طوری که به عنوان شهر فرهنگی ایران معرفی شده است اما آن چیز که چشم هر گردشگر و محققی را به سمت استان گیلان جذب میکند اداب و رسومی است که در این استان پاربرجا بوده اگرچه برخی از این اداب به مرور کمرنگ و برخی از بین رفته اند اما با تلاشی که بخش فرهنگی این استان داشته سعی در احیای تعداد زیادی از این اداب و رسوم داشته است که در زیر به معرفی انها میپردازیم.

 

 

نوروز خوانی

آخر هر سال و قبل از سال نو مراسم نوروز خوانی در گیلان برپاست که نماد ورود بهار و خیر و برکت است. گروهی از نوروزخوانان با راه افتادن در کوچه و خیابان اشعاری می خوانند. 

 

عروس گوله

قبل از آغاز عید نوروز و سال نو در گیلان نمایشی به نام "عروس گوله" برگزار می شود. در این نمایش سه نفردر نقش غول، پیربابو و نازخانم بازی می کنند. این گروه به منازل مختلف رفته، به ایفای نقش خود می پردازند. مردی که نقش غول را دارد با کلاهی از کلوش (ساقه برنج)، زنگوله ها و چماق خود را می آراید. پسر جوانی نیز نقش نازخانم را بازی می کند و پیر بابو یا کوسه نقش نیز پیرمردی است که با غول بر سر به دست آورده نازخانم بحث و جدل می کند.

 

رسم فالگوش ایستادن در چهارشنبه سوری

مردم گیلان در چهارشنبه سوری در گذرگاه ها می ایستند و با شنیدن پنهانی اولین کلمات عابرین، مفهوم آن را حمل بر توفیق یا ناکامی خود در سال آتی می شمارند. این مراسم فالگوش ایستادن نام دارد. 

 

کشتی گیله مردی

کشتی گیله مردی بیشتر در تابستان و اعیاد و عروسی ها انجام می شود. این کشتی در محوطه ای محصور به نام «یسمبر» یا «سنبره» میدان برگزار می شود. کشتی گیران شلوارهایی به نام «لاسپار» به پا نموده و بالاتنه آنها برهنه است و با حرکات نمایشی قدرت خود را به رخ حریفان می کشند.

 

گیشه بری

با هیجان ترین قسمت از مراسم عروسی بردن عروس به خانه داماد است که به اصطلاح گیشه بری می گویند. در گیلان در مناطق مختلف مراسم گیشه بری با شیوه های خاصی انجام می گیرد. در شرق گیلان، نهالی را از خانه پدر عروس کنده تا عروس به خانه خودش ببرد. این نهال را عروس و داماد، با هم در خانه داماد می کارند. در بعضی از روستاهای غرب و شرق گیلان، مادر عروس خروسی را از مادر داماد گرفته وپای خروس را با رشته های رنگین ابریشمین به پای مرغ می بندد و آن مرغ وخروس را با عروس همراه می کند، سپس پای مرغ و خروس در خانه عروس باز شده و آنها را در لانه کنار هم می اندازند.

 

نارنج زنی

نارنج زنی از دیگر مراسم ازدواج گیلانی ها است که در آن داماد قبل از رسیدن عروس به خانه با دو تن ساقدوس و سلدوش به پیشواز عروس می آید و نقل و سکه بر سر عروس می پاشد، بعد نارنج یا پرتقالی به طرف او می اندازد. سپس عروس و داماد دور چاهی می چرخند و عروس برای خوشبختی در چاه سکه ای می اندازد و سپس درخت توتی در خانه می کارد. 

 

 

در ادامه مقاله این اداب رسوم به روز و تعداد بیشتری معرفی خواهد شد  که در ابن وبلاگ قرار خواهد گرفت